زعفران به عنوان گرانترین و ارزشمندترین ادویه جهان شناخته میشود که در مصارف غذایی و دارویی کاربرد زیادی پیدا کرده است. همین مسئله باعث شده که سودجویان در صدد ارائه زعفران تقلبی برای کسب سود زیاد باشند. به همین دلیل همه افراد پیش از خرید زعفران اصل باید با راههای تشخیص زعفران اصل از تقلبی آشنا باشند تا در دام این کلاهبرداران نیفتند و پول زیادی خرج خرید زعفران تقلبی نکنند. تشخیص زعفران اصل کار دشواری نیست و با کمک چند راه ساده میتوانید به راحتی این کار را انجام دهید. در ادامه به راه های تشخیص وخرید زعفران اصل از تقلبی میپردازیم.
راه های تشخیص زعفران اصل
روشهای مختلفی برای بررسی خالص بودن زعفران وجود دارد که میتوانید یک یا تعدادی از آنها را امتحان کنید تا از اصل بودن محصول خریداری شده اطمینان حاصل نمایید. در ادامه این روشها را برایتان شرح خواهیم داد:
استفاده از آب گرم
ظرف کوچکی بردارید و کمی آب گرم درون آن بریزید و مقداری از کلالههای زعفران را در آن بیندازید. حداقل ۱۵ دقیقه باید منتظر بمانید تا متوجه آزاد شدن رنگ شوید. در صورتی که زعفران شما اصل باشد به آرامی رنگ آب را به زرد تغییر میدهد و گاهی اوقات نیز این آزاد شدن رنگ تا یک ساعت به طول میانجامد. باید در نظر داشته باشید که رشتههای زعفران اصل به هیچ عنوان رنگ خود را از دست نمیدهند و به صورت کامل بیرنگ نمیشوند. در صورتی که آب در کوتاهترین زمان ممکن تغییر رنگ داد یا حتی رنگ آن تغییر نکرد و یا اگر رشتههای زعفران به صورت کامل رنگ خود را از دست دادند، به این معنی است که در دام کلاهبرداران افتاده و زعفران تقلبی خریداری نمودهاید. در برخی مواقع کلالههای زعفران بعد از قرارگیری در آب گرم به صورت کامل سفید میشوند که این موضوع نشانگر تقلبی بودن محصول است.
بو
روش دیگری که برای تشخیص و خرید زعفران باکیفیت وجود دارد، استفاده از بوی آن است. زمانی که زعفران خالص را بو میکنید متوجه عطر یونجه خشک و عسل آن خواهید شد. در صورتی که متوجه شدید محصول خریداری شده شما بوی ماده شیمیایی میدهد، قطعا محصولی تقلبی خریداری نمودهاید. زعفران اصل اگر چه طعم شیرینی ندارد، اما بوی شیرینی خواهد داشت. نکتهای که باید در رابطه با بوی این محصول بدانید این است که زعفرانهای قدیمی در مقایسه با زعفرانهای تازه برداشت شده بوی تیزتری دارند. البته زعفران تازه برداشت شده نیز بوی قوی خواهد داشت که بعد از دم کردن و با گذشت زمان بوی خود را از دست میدهد. بنابراین محصولات قدیمی دارای بوی تیزی هستند که این بو تلخ یا قوی نیست.
طعم
برای اینکه متوجه اصالت زعفران شوید باید کمی از آن را بچشید. چند کلاله از آن را بر روی زبان خود قرار دهید تا متوجه طعم آن شوید. در صورتی که طعم زعفران خریداری شده شما شیرین بود به معنای تقلبی بودن آن است؛ چرا که این محصولات دارای طعم تلخی هستند. همانطور که گفته شد زعفران خالص بوی شیرینی دارد، اما طعم آن باید رو به تلخی برود. دلیل شیرین بودن زعفران تقلبی این است که افراد سودجو برای افزایش وزن این محصولات به آنها شکر یا عسل اسپری میکنند.
رنگ
زعفران اصل، رنگ زرشکی تیره دارد. برخی از افراد فکر میکنند که تیره بودن زعفران به معنای بیکیفیت یا قدیمی بودن آن است؛ در حالی که این طرز فکر کاملا اشتباه میباشد. معمولا زعفرانهایی که به رنگ قرمز یا زرشکی روشن هستند تقلبی خواهند بود.
شکل
یکی از اصلیترین ویژگیهای زعفران که میتوانید از آن برای تشخیص اصالت محصول استفاده کنید، شکل رشتههای گل زعفران است. این گلها حالت شیپوری دارند؛ در حالی که زعفرانهای تقلبی موجود در بازار معمولا به شکل چند شاخه هستند.
نرمی و خشکی
یکی دیگر از روشهایی که میتوان از آن برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی استفاده کرد، بررسی نرمی یا خشکی محصول است. گاهی اوقات افراد سودجو برای افزایش حجم یا وزن محصولات، آنها را کمی مرطوب میکنند. در این صورت رشتههای زعفران حالتی سنگین، فشرده و مرطوب پیدا خواهند کرد. بدین ترتیب زعفران از حالت تردی خارج شده و نرم میشود. بنابراین در زمان خرید زعفران اصل، رشتهها را بررسی کنید تا متوجه شوید که به هم چسبیدهاند یا نه. اگر مرطوب یا چسبیده بودند، از خرید آنها صرف نظر کنید.
استفاده از کاغذ
برخی از کلاهبرداران برای افزایش وزن زعفران به آن روغن اضافه میکنند. در این شرایط رشتههای زعفران خوش رنگ و براقتر به نظر میرسند. اگر چه زعفران باید رنگ جذابی داشته باشد، اما همیشه این رنگ نشان دهنده کیفیت آن نیست. بنابراین برای اینکه متوجه خلوص و رنگ واقعی زعفران شوید، چند رشته از آن را بین یک تکه کاغذ بمالید. اگر به محصول روغن اضافه شده باشد، مسلما کمی از آن بر روی کاغذ نمایان خواهد شد و نشان میدهد که محصول دستکاری شده است. از این روش میتوانید در زمان خرید زعفران از کشاورز استفاده نمایید.
استفاده از شعله
جالب است بدانید با کمک شعله گاز شهری نیز میتوانید زعفران اصل را تشخیص دهید. طبیعتا همه ما به شعله گاز شهری دسترسی داریم، اما تنها بعد از خرید زعفران میتوانیم این روش را امتحان کنیم. برای انجام این روش مقدار کمی زعفران را بر روی حرارت یا شعله قرار دهید. زعفران اصل پس از قرار گیری در معرض شعله به رنگ نارنجی یا بنفش تغییر رنگ خواهد داد. اما اگر رنگ آن زرد شد، به معنی تقلبی بودن آن است.
استفاده از جوش شیرین
یکی دیگر از راه های تشخیص وخرید زعفران اصل از تقلبی، استفاده از جوش شیرین میباشد. برای این کار باید کمی جوش شیرین را در یک لیوان آب بریزید و آن را حل کنید. سپس چند رشته زعفران به این محلول اضافه کرده و اجازه دهید چند دقیقه بماند. اگر رنگ محلول زرد شد، نشان دهنده اصل بودن زعفران است. اما اگر محلول به رنگ قرمز درآمد متاسفانه زعفرانی که خریداری کردهاید تقلبی میباشد و بهتر است مصرف آن را متوقف کنید.
استفاده از بنزین و گازوئیل
در صورتی که بنزین یا گازوئیل در دسترس دارید میتوانید از آنها برای تشخیص اصالت و خلوص زعفران استفاده کنید. چند رشته از زعفران را درون مقدار کمی از بنزین بریزید و اجازه دهید چند دقیقه بماند تا نتیجه مشخص شود. اگر زعفران اصل باشد نمیتواند در بنزین حل شود و در آن رنگ آزاد کند، اما زعفرانهای تقلبی در کوتاهترین زمان ممکن در گازوئیل و بنزین حل شده و رنگ پس میدهند.
مالیدن زعفران بین دو انگشت
در صورتی که میخواهید پیش از خرید زعفران از کشاورز متوجه اصل بودن محصول شوید، به راحتی میتوانید از انگشتان خود برای این کار استفاده کنید. زعفران را بین دو انگشت خود قرار دهید و آن را بمالید. اگر انگشتان شما رنگ زرد یا نارنجی گرفتند به معنی اصل بودن محصول است. اما هر رنگ دیگری که بر روی انگشتان شما ظاهر شود، خبر از فیک بودن زعفران میدهد.